Gümrük ve Gümrük Malları
Her ülkede kendi iç piyasasının çıkarı için dışarıdan ithal edilen malların, gümrükte yani ülkeye girmeden öncesinde yapılan denetmelerden geçirilmesi gerekir. Bu sayede hem ülke ekonomisi hem de insan sağlığı korunmuş olur. Bugün sizlere ithalat ve ihracat sırasında gerçekleşen denetimlerin yani gümrüğün öneminden bahsedeceğiz. Aynı zamanda gümrüğe takılan malların neden gümrükten geçemediklerine ve bu malların nerelerden yasal olarak alınabileceğine değineceğiz.
Gümrük yukarıda da belirttiğimiz gibi ülke ekonomimizi korumak için vardır. Ancak sadece ekonomiyi korumakla kalmaz dış pazarla iç pazar arasındaki haksız rekabeti önlemek içinde vardır. Günümüzde alınan yüksek gümrük vergileri ve ülke içerisinde bulunan ekonomik sıkıntılardan dolayı iş insanları ve çalışanları zor zamanlar geçirmektedirler. Bütün bunlar yetmez gibi tütün ve tütün içerikli ürünlerle, alkollü ürünlerin gümrük yasakları nedeniyle firmalar ürünlerini dış pazara açamayınca mecburen iç pazarda yoğun bir rekabet ortamına sebep olmaktadırlar.
Gümrük yasakları nedeniyle, tütün mamulleri ve alkollü ürünler üreten firmaların yaşadıkları zorlukları kimyasal ve alkol içeren kozmetik ürünlerinin dış pazara satışlarında da yaşandığı görülmüştür. Birbirinden farklı bu üç sektör ihracatta her defasında gümrük kapısında aynı sıkıntıyı yaşamaktadırlar. Bu durumda tütünlü ve alkollü ürünlerin markaları mecburen ülkemize has olmaktadır. Gümrükte dış pazara ihraç edilmesi yasaklı olan bu ürünler iç pazarda en yüksek vergilere ve gün geçtikçe artan zamlara maruz kalmaktadırlar. Peki gümrük malları gümrüğe takıldıktan sonrasında nereden yasal olarak satın alınabilirler? Gelelim en can alıcı sorunun cevabına.
Gümrük Mallar Satışı
Gümrük mallar satışı için her pazarlama ve ihalede olduğu gibi satış için iki yol vardır. Gümrük malları ilk olarak gümrükten geçemeyince görevlilerce el konulur. Ardından gümrük malları adı altında ya gümrük mallar online satış yoluyla ya da TASİŞ adı verilen Destek Hizmetleri, Tasfiye İşleri ve Döner Sermaye Genel Müdürlüğüne bağlı Gümrük Malları Satış Mağazalarında satışı gerçekleştirilmektedir.
Gümrük mallarının online satış mağazaları arasında en sık ziyaret edilenler: www.gumrukmallarisatisi.com sitesidir. Gümrük mallarının satış mağazası ise TASİŞ tarafından ihale yoluyla gümrüğe takılan ürünlerin satışının yapılması için açılmış olan mağazada ya da online olarak www.eihale.gov.tr üzerinden satışlar resmi olarak yapılmaktadır. İhaleye katılan gümrük mallarının satış ilanları hem online ortam olan www.eihale.gov.tr ‘den ya da ihalenin gerçekleştirileceği mağazadan ilgili tüketicilere günler öncesinden duyurulur.
Gümrük Mallarında Neler Var?
Gümrük denildiğinde gümrük vergisi ile gümrükte yasalarca yasaklanmış olan ürünlerin listesi akla gelir. İnsanların en çok merak ettikleri konulardan birisi, gümrükte yasalarca yasaklanmış olan ürünlerin listesindeki gümrük mallarında nelerin var olduğudur. Sizler için yapmış olduğumuz araştırma sonucunda elde ettiğimiz bilgilere dayanarak gümrük malları listesini şu şekilde sıralıyoruz. Gümrük Kanunu gereği dış pazara satışı yasaklanmış ürünler:
a) Tütün ve tütün mamulleri.
b) Uçucu ve yanıcı ürünler.
c) Kimyasal ve alkol içerikli tüm kozmetik ürünleri.
d) Alkol ve alkol içerikli ürünler.
e) Yurt dışı menşeli ürünlerin Türkiye pazarına yasa dışı yollardan getirilme girişimleri.
f) Zehirleyici ve patlayıcı tüm ürünlerin izin belgesiz yasa dışı yollardan ticaretinin yasak olması.
Tüm bu yasaklara rağmen ısrarla kaçak ticaret yapmaya çalışanları Emniyet Kuvvetleri aman vermeden yakalamaktadır. Çoğunlukla başarılı olan operasyonlarda hem vatandaşlarımız hem esnafımız ortaya çıkma ihtimali olan risklere karşı korunmuş olmaktadır.
E-İhale Gümrük Satışları
E-ihale Gümrük Satışları www.eihale.gov.tr web sitesinden dört ayrı başlık altında gerçekleştirilir. Bu dört başlık; araç ihaleleri, eşya ihaleleri, yeniden ihraç ve bekletilmeyecek eşya olarak sıralanır. E-ihale yoluyla ürün satın alabilmek için sisteme kayıtlı olmanız gerekir. Sistemin yetkilileri sizleri araştırıp üyeliğini onaylamak için TC. kimlik numaranıza ihtiyaç duyarlar. Bundan dolayı üyelik oluşturma aşamasında sizden TC. numaranız istenir. Üyelik oluşturulurken sizi tanıyabilmek ve hangi telefon numarasının sizin olduğunu anlamak için cep telefonu numaranız istenir.
Üyelik formunun devamında TC., ad, soy ad, şifre, eposta, cep telefonu numarası, doğum tarihleri gün-ay-yıl şeklinde, kimlik seri numarası ve tüm bilgilerin doğruluğunu kabul ettiğinizi bildiren butonu tıkladıktan sonra artık üye ol butonuna tıklayarak üyelik oluşturabilirsiniz. Ardından size gelecek olan direktiflerle siteye giriş yapabilirsiniz. Daha sonra gümrük mallarına başvuru yapabilmek için sisteme giriş yaptıktan sonra ihtiyacınız olan ürünü aratıp en uygun fiyattan teklif vererek ürününüzü satın alabilirsiniz. Yazımızın bu bölümünde, gümrük mallarına nasıl başvuru yapabiliriz ve e-ihale gümrük satışları nasıl gerçekleşir öğrenmiş olduk. Eğer ihalelere katılıp uygun fiyattan istediğiniz ürünü almak istiyorsanız, sizde hemen e-ihale sitesine üyelik oluşturabilirsiniz. Piyasanın altındaki fiyatlardan piyasanın sunduğu kalitedeki ürünlerin keyfini e-ihale ile yaşayın.
Gümrük Vergisi
Gümrük vergisi geçtiğimiz yıllara oranla daha da artmış bulunmaktadır. 2021 yılında 12 TL olan vergi sunum ücreti bugün 2022 yılında 16 TL’ye yükselmiştir. Vergi sunum ücretine getirilen zam ve beraberindeki ödenmesi gereken devletin şart koştuğu vergiler şunlardır; damga vergisi, özel tüketim vergisi, ürün bedeli, gümrük vergisi, gümrük sunum ücreti, olarak sıralanmaktadır. Fakat bazı ürünler özel tüketim vergisine dahil olmadıklarından dolayı tüketiciler bu ürünler için yüksek ücretler ödemek mecburiyetinde kalmazlar.
Özel tüketim vergisi, gümrük vergisi, gümrük sunum ücreti ile aslında ücreti uygun olan ürünün fiyatını neredeyse iki katına çıkarmaktadırlar. ÖTV aslında üründe tek başına etkili değildir. Gümrük vergi ücreti ve vergi sunum bedelinin arttırılması ile yerli iş insanlarının durumlarını düzeltmeyi hedefliyorsak bir daha düşünmeliyiz. Bunun nedeni, gümrük vergisi arttıkça ihracatın düştüğünü ve buna bağlı olarak da üretimin giderek azaldığını ve firmaların ne yazık ki günden güne küçülmeye gittiklerini görüyoruz.
Bu bize gümrük vergisinin ve gümrük sunum ücretinin sadece online alışveriş yapan müşterileri etkilemediğini göstermiştir. Online tüketicinin yanı sıra üretici fabrikalar, markalaşmış şirketler, marketler ve oteller zincirleri de etkilenmektedir. En basitinden yurt dışından ülkemizde satılmak üzere getirilen yabancı markaların ürünleri bu gümrük vergileri ve gümrük sunum ücretlerinden oldukça dertlidirler. Sadece yabancı firmalar değil yerli üreticilerimizde yurt dışına ihraç edecekleri ürünlerinden dolayı ilk etapta gümrük vergileri ve gümrük sunum ücretleri ödemişlerdir. Ancak bugün dünyaya açılmış pek çok Türk markası markalarını ve ürünlerini tanıtarak satış yapabilmek için gittikleri ülkelere büyük alanları kaplayacak düzeyde depolar ve imalathaneler açmışlardır. Gümrük vergileri ve gümrük sunum ücretlerinden firmalar bu yolla biraz ferahlasalar da ürünleri başka ülkelerde yaşayan müşteriler siparişlerini verirlerken bütün bu döngüyü göz önüne alarak alışverişlerini yapmaktadırlar.
Sizler için yapmış olduğum gümrük ve gümrük malları başlıklı yazımda, mallarınızın neden gümrüğe takıldıklarını, gümrükte takılı kalan mallarınızın nereden satın alınabileceğini ve güncel gümrük sunum ücreti ile gümrük vergisini yazımda sizlere açıklamaya çalıştım. Böylelikle hep birlikte gümrüğün önemini anlamış olurken, gümrükteki malların kısa serüvenlerini gözden geçirdik. Ayrıca gümrük vergisinin ülkemiz dahil bütün ülkelerde neden alındığını ve devletlerin bu yolla neyi amaçladıklarını sizlere yazımda anlatmış bulunuyorum.